Στο περί δημοκρατίας θέμα λοιπόν.......
Στις "Εκλεκτικές συγγένειες" η αναφορά είναι στη σύγχρονη Ρωσία και τις σύγχρονες ΗΠΑ αντίστοιχα (οικογένειες Μπους και Κλίντον). Και αν η πρώτη χαρακτηρίζεται από τους δυτικούς ως ελλειματική δημοκρατία, η δεύτερη αποτελεί πρότυπο για τους ίδιους για την ελευθερία και την επικοινωνία ιδεών. Και στις δύο περιπτώσεις ο έλεγχος της εξουσίας επιτυγχάνεται με δημοκρατικά μέσα καθώς ο κυρίαρχος λαός αποφασίζει.....όπως και εδώ και παντού στις "δημοκρατίες" του πλανήτη. Βέβαια, οι ευρωπαϊκές "δημοκρατίες" είναι πιο αγκυλωτικές για τους εξουσιαστικούς μηχανισμούς. Υπάρχει πολυφωνία, μια κάποια τέταρτη εξουσία και σχετικά κοινωνικά ανακλαστικά που απαντώνται από το συνδικαλισμό έως τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα. Δε συμφωνώ με τον/την Καραμούζα που βλέπει ενός ανδρός αρχή (αν και με το "(πολύ)" καταλαβαίνω ότι βλέπεις κι εσύ Καραμούζα μια μερική εφαρμογή της "αρχής").
Εκείνο όμως που καθιστά ίδιους τους όπου γης "δημοκράτες άρχοντες" είναι η υπηρεσία που προσφέρουν στην αναπαραγωγή του ίδιου εξουσιαστικού συστήματος, του οποίου είναι μέλη, προ πάντων και αποκλειστικά. Και το χειρότερο, ενδυόμενοι δημοκρατικό μανδύα. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι η ανάγκη για διαιώνιση του ίδιου συστήματος άσκησης της εξουσίας υπερέχει οποιουδήποτε πολιτεύματος στις συνειδήσεις των ουσιαστικών (με την έννοια της απήχησης) εκφραστών της πολιτικής ζωής αρκεί να έχει εξασφαλιστεί και ένα άλλοθι (δημοκρατία) για τους υποτελείς. Επομένως, ο "εχθρός",σωστά ειπώθηκε, δεν είναι το πολίτευμα αλλά η εξουσία που το φαλκιδεύει. Δεν ενδιαφέρει το προσωπείο αλλά το πρόσωπο. Δεν έχει σημασία πως ονομάζεις τον τρόπο άσκησης της εξουσίας αλλά πώς την ασκείς (κάτι που σαφώς επισημάνθηκε από όλους).
Και επειδή ρώτησε ο ναπολέων και το άφησα αναπάντητο. Το πρώτο βήμα για την ανατροπή αυτού του καθεστώτος σε κοινωνικό επίπεδο είναι η ανατροπή του σε ατομικό. Δεν το έχω πετύχει αλλά το κυνηγώ καθημερινά.....να αυτοκαταργώ την αυθεντία μου, να θέτω εν αμφιβόλω την εξουσία μου και κυρίως (και σημαντίκότερο για μένα), να παρέχω όπλα στους συνανθρώπους μου να με αμφισβητούν. Από'κει και πέρα κάνω και διάφορα άλλα τετριμμένα......
Υ.Γ.: Καραμούζα καλώς όρισες. Εύχομαι να σε βλέπουμε συχνά!
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
8 σχόλια:
Ο Περικλής Κοροβέσης είπε σε μια του συνέντευξη: "Ο μεγαλύτερος πόλεμος που δίνω είναι για να σκοτώσω τον μπάτσο που κρύβω μέσα μου, μόνο τότε θα είμαι ελεύθερος". Πόσοι απο εμάς μπορούν να το κάνουν;
Παναγιώτη χαίρομαι που σε βλέπω εδώ...συνήθως σε έβλεπα στο Πρόχειρο Τετράδιο...ελπίζω να σε βλέπω εδώ συχνά.
Η συνέντευξη του Κοροβέση στον Θεοδωράκη ήταν πραγματικά πολύ καλή...Πολλά μπορείς να θυμηθείς. Ας πούμε τα δάκρυά του, την υπόσχεσή του να ασκήσει την εξουσία του στους μπάτσους για να μην καταχρώνται αυτοί τη δική τους στον κόσμο της Ομόνοιας, το υπόγειο που μένει και φυσικά αυτό που αναφέρεις που είναι πολύ περιεκτικό. Δύο πράγματα θέλω να ρωτήσω:
1. Γιατί έπρεπε να γίνει βουλευτής για να τον δούμε;
2. Πόσοι αναγνωρίζουν ότι κρύβουν αυτό τον μπάτσο μέσα τους για να τον κυνηγήσουν και να τον σκοτώσουν;
Πάντως εγώ δεν είμαι σίγουρος ότι τον έχω δει καθαρά....τον βλέπω κάπου κάπου και προσπαθώ να τον ξεριζώσω αλλά μετά χάνεται πάλι, μπερδεύεται με το υπόλοιπο είναι μου και καμουφλάρεται. Και ύστερα ξαναβγαίνει άλλοτε στο φως - πεντακάθαρα - και άλλοτε κρυμμένος πίσω από "λόγους". Δεν είναι εύκολο αυτό που λέει ο Κοροβέσης... Να τα λέμε....
Όταν γράφουμε και κατακρίνουμε χωρίς να προτείνουμε λύσεις βγάζουμε τον μπάτσο απο μέσα μας. Το κάνουμε, όλοι όσοι έχουμε ιστολόγια. Το κάνουνε και όλοι όσοι δεν έχουν, στην καθημερινότητα τους. Είναι, όντως, εξαιρετικά δύσκολο να το πετύχεις. Φαντάσου, όμως το μεγαλείο, του, να το καταφέρει κάποιος...
Για να είμαι ειλικρινής η όλη προσέγγιση του θέματος μου φαίνεται κάπως «αριστοκρατική». Η Δημοκρατία απαιτεί το κράτος, δηλαδή η εξουσία, να ανήκει στον κυρίαρχο λαό. Εδώ είναι ο ρόλος του καθενός από εμάς. Το θέμα είναι τι κάνουμε και πώς πολιτευόμαστε. Μετά από ουσιαστική αυτοκριτική και κατανόηση του σωκρατικού «εν οίδα ότι ουδέν οίδα» οφείλουμε να αντιδρούμε συμμετέχοντας αφενός για να αποδείξουμε ότι δεν μας αρμόζει το μοιρολατρικό «κάθε λαός έχει την ηγεσία που του ταιριάζει» και αφετέρου για να εμποδίσουμε με τη δράση μας την ανάδειξη ή/και συντήρηση τυρράνων.
Η ουσία της τοποθέτησης του Κοροβέση πιστεύω ότι είναι ακριβώς αυτή. Πρώτα από όλα αυτογνωσία. Στη συνέχεια κάλεσμα σε δράση που θα εκφραστεί με δημοκρατικά μέσα στην παρούσα πολιτική συγκυρία, τουλάχιστον στη χώρα μας, με στόχο την καλύτερη διαχείριση της κοινωνίας γιατί αυτό ακριβώς καλούμαστε να κάνουμε σε κάθε στιγμή, να διαχειριστούμε ορθά και συνετά την κοινωνία, το περιβάλλον, τον κόσμο που θα παραδώσουμε σε άλλους αφού εμείς είμαστε απλά περαστικοί. Θα έχουμε πετύχει πολλά αν έτσι βάλουμε ένα λιθάρι μόνο στον Παρθενώνα του σύγχρονου πολιτισμού μας.
Άγγελε,
Δεν κατάλαβα τι "αριστοκρατικό" βρήκες στην προσέγγιση του θέματος. Δεν θαυμάζω εγώ την αμερικανική δημοκρατία και δεν τη θεωρώ πρότυπο, εντούτοις μη μου πεις ότι δεν προβάλλεται έτσι (η χώρα της ελευθερίας). Όταν λοιπόν το πρότυπο του δυτικού τύπου δημοκρατίας είναι οι ΗΠΑ υπάρχει πρόβλημα. Το "κάθε λαός έχει την ηγεσία που του ταιριάζει" δεν είναι καθόλου μοιρολατρικό, αντίθετα είναι η απόλυτη αλήθεια ειδικά στα "δημοκρατικά" καθεστώτα. Αφού η ηγεσία προκύπτει από εκλογές είναι αδιαμφισβήτητο, διά της απλής λογικής, ότι στην πλειοψηφία ταιριάζει η ηγεσία που εκλέγει. Εκτός εάν μιλήσουμε για χειραγώγηση ή υφαρπαγή ψήφου οπότε τότε έρχεσαι απολύτως στα λόγια μου περί ανύπαρκτης δημοκρατίας.
Δες το και αλλιώς...Βάλε στο μυαλό σου πραγματικά και όχι κατά συνθήκη άξιους ανθρώπους που θα μπορούσαν να ηγηθούν οπουδήποτε στον κόσμο. Ή δεν πολιτεύονται ή δεν συγκεντρώνουν παρά μικρά ποσοστά προτίμησης στις εκλογές (που μπορεί να περιλαμβάνουν πραγματικά ενεργούς πολίτες οι οποίοι όμως είναι μειοψηφία στις κοινωνίες).
Υπάρχει ένας προφανής εγκλωβισμός των πολιτών σε πρακτικές που τους καθιστούν ανενεργούς. Οι πρακτικές αυτές δεν είναι αόριστες. Είναι οι μηχανισμοί υποβάθμισης της παιδείας, αδιαφάνειας στη διαχείριση του δημοσίου χρήματος, επιβολής της λογικής του δούναι και λαβείν μεταξύ πολιτών και κρατικών φορέων, τηλεοπτικής αποχαύνωσης, αποδόμησης του κοινωνικού ιστού. Αυτοί οι μηχανισμοί δεν είναι προνόμιο των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Το αντίθετο θα έλεγα....Η διαφορά είναι στην επίφαση, στο άλλοθι και...στο "παράθυρο"...Υπάρχει πράγματι παράθυρο στις δημοκρατίες για ομαλή ανατροπή των κακώς κειμένων από τις κοινωνίες. Αλλά η ύπαρξη του παραθύρου τελικά καταλήγει να λειτουργεί ανάποδα. Βλέπουμε ότι υπάρχει αλλά δεν το ανοίγουμε διάπλατα. Στην αναζήτηση των όρων ριζοσπαστικοποίησης της κοινωνίας τα ολοκληρωτικά καθεστώτα προσφέρονται πολύ περισσότερο γιατί εκεί λείπει το παράθυρο και έτσι επέρχεται η στιγμή που ο αέρας γίνεται τόσο αποπνικτικός που κάποιοι γκρεμίζουν τον τοίχο και όλοι ανασαίνουν.
Το έχω ξαναπεί και επιμένω...πραγματική λαϊκή εξουσία υφίσταται μόνο σε επαναστατικές περιόδους ή σε μικρές πληθυσμιακά κοινότητες που δεν υπάρχει η "αντιπροσώπευση" αλλά η άμεση συμμετοχή στη λήψη της απόφασης. Οι υπόλοιπες μορφές οργάνωσης έχουν από μεγάλες έως μεγαλύτερες ατέλειες εξαιτίας της τάσης της εξουσίας να συντηρεί τις συνθήκες διατήρησής της.
Υ.Γ.: Επειδή έως τώρα τις έχω υπονοήσει αλλά δεν τις έχω αναφέρει υπάρχουν προτάσεις....μη βιαστεί ο αναγνώστης να μιλήσει για απλές θεωρίες.
Χαίρομαι που αρχίζει να γίνεται συζήτηση.
Ο χαρακτηρισμός περι αριστοκρατικής προσέγγισης μου προέκυψε από μια αίσθηση αφ’ υψηλού παρατήρησης για το τι συμβαίνει τόσο από εσένα «Κατσαπλιά» όσο και γενικότερα εξ ου και η προτροπή για ενεργότερη εμπλοκή. Το ότι η αμερικάνικη δημοκρατία δεν αποτελεί πρότυπο το συμμερίζομαι απόλυτα άσχετα αν προβάλεται ως τέτοια. Αν και για να ακριβολογούμε η θεσμική κατοχύρωση δικαιωμάτων και ελευθεριών είναι αυτή που νομιμοποιεί σε ένα βαθμό ένα τέτοιο χαρακτηρισμό. Το πρόβλημα και στις ΗΠΑ είναι η δικαστική υπεράσπιση των θεσμικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων κλπ και αυτό είναι στην ουσία ένα κυρίαρχο εξουσιαστικό πρόβλημα σε όλες τις σύγχρονες «δημοκρατικές» πολιτείες. Για να επανέλθω όμως, για μένα, εξίσου σοβαρό ή και σοβαρότερο είναι το ποσοστό αυτών που ψηφίζουν στις ΗΠΑ κάτι που αποδεικνύει εντέλει πόση «δημοκρατία» υπάρχει εκεί.
Το ότι το μεγαλύτερο τμήμα του λαού άγεται και φέρεται από επίδοξους άρχοντες είναι γεγονός αλλά ακριβώς αυτό πρέπει να αποτελεί και την πρόκληση για περισσότερες αμφισβητήσεις και γιατί όχι ξεμπροστιάσματα τέτοιων καταστάσεων από όσους θεωρούμε ότι έχουμε κάτι να πούμε και μπορούμε να ξεχωρίσουμε από το πλήθος. Δεν νομίζω στο τέλος να προκρίνουμε μια ολιγαρχική δημοκρατία, αντίθετα μάλιστα οφείλουμε να «διδάξουμε» σε όσο το δυνατόν πλατύτερα στρώματα την αμφισβήτηση, το διάλογο, την αντίθεση, τη σύνθεση. Να σκοτώσουμε λοιπόν εκείνο το μπάτσο που λέγαμε, αλλά να μην μείνουμε μόνο εκεί.
Το ζήτημα λοιπόν είναι να ανοίξουμε το παράθυρο διάπλατα για να λουστούμε στο φως. Ταυτόχρονα νομίζω ότι λαϊκή εξουσία και πραγματική δημοκρατία δεν υπάρχει κατ’ ανάγκη σε επαναστατικές περιόδους απλά υπάρχει σίγουρα εκεί όπου εφαρμόζεται άμεση δημοκρατία. Σε τελική ανάλυση δεν είμαι σίγουρος πόσο εξυπηρετεί τη δημοκρατία το σύγχρονο εθνικό κράτος, απότοκο μιας εξουσιαστικής θεώρησης του 19ου αιώνα διόλου δημοκρατικής, με τα οριοθετημένα εδαφικά του πλαίσια. Το πρότυπο της κοινοτικής οργάνωσης και μιας ομοσπονδιακής δομής του σύγχρονου κράτους προσωπικά με εκφράζει περισσότερο. Το παράδειγμα της ΕΑΜοκρατούμενης κατοχικής Ελλάδας όπου λειτούργησε η οργάνωση σε τοπικό επίπεδο, για να μην στραφούμε στις αρχαιοελληνικές πόλεις κράτη ή στις κομμούνες του Παρισιού, εμένα με πείθει για τη δυνατότητα πραγματικής λειτουργίας της δημοκρατίας.
Φυσικά μπορεί να ρωτήσεις πώς μπορεί να εφαρμοστεί ένα τέτοιο μοντέλο σήμερα. Νομίζω ότι ίσως αυτό να αξίζει ξεχωριστή ανάρτηση και κύκλο σχολίων.
oraio post kai eyxaristo gia to link
Αγαπητέ Κατσαπλιά(*),
μερικές μικροπαρατηρήσεις πριν μπώ στην ουσία (ίσως αύριο, με άνεση):
1. Νομίζω ότι και στην "επανάσταση" θα έπρεπε να βάζεις εισαγωγικά, όπως κάνεις και για την δημοκρατία.
2. Του φίλτατου συναγωνιστή Κοροβέση προηγηθήκαμε εμείς στον «Παρατηρητή της Ηπείρου» κατά κάπου 30 χρόνια βάζοντας μόνιμη ρουμπρίκα τό: Σκότωσε τον φασίστα μέσα σου προτού προλάβει να σέ υποδουλώσει.
3. Η φιλοσοφία είναι απλή: Τον φασισμό (απόρροια φόβου/εγωκεντρισμού-δυό όψεις του ίδιου νομίσματος) τόν κουβαλάμε μέσα μας σαν έναν ιό. Είναι ανενεργός. Αλλά μόλις αδυνατίσει λίγο ο οργανισμός μας, από ένα κρυολόγημα π.χ., θεριεύει και μάς αρρωσταίνει.
4. Η δημοκρατία, η αντιπροσωπευτική, ξεχάστε την άμεση είναι ...παπαριά στην πολυσύνθετη κοινωνία μας, είναι πολύπλοκος οργανισμός με πολλά «γρανάζια», όπως θα λέγαμε παλιότερα, ή «τσίπς» όπως αρμόζει τώρα. Πρέπει όλα να δουλέψουν για να δουλέψει. Έστω κι ένα αν δεν, τότε κουτσαίνει.
5. Ένα «τσίπ» της είναι και η λευκή ψήφος(**). Κατ' εμέ από τα σημαντικότερα, αν τής αποδοθεί η πραγματική αξία της: Χειραγώγηση των χειραγωγών μας, εκπαίδευσή μας στην διαδικασία.
6. Η δημοκρατία άλλωστε τί άλλο εκτός από διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι;
7. Κρατάτε όλοι σας ένα εξαιρετικό επίπεδο "κουβέντας". Χαίρομαι.
8. O Παναγιώτησ Παπαχατζήσ θα απαλλαγεί από το ενοχλητικό "σ" ως τελικό, αν γράψει στην «ταυτότητά» του το όνομά του με ΠΕΖΑ (μικρά) γράμματα και όχι κεφαλαία.
αγάπη - αφοπλισμός - ειρήνη
Ναπολέων(***)
(*) ...ψοφάω να σε αποκαλώ έτσι.
(**) Έχω αρθρογραφήσει αναλυτικά στο «αντί» πέρσυ. Ίσως τό επαναλάβω και στο blog μου αργότερα.
(***) Δες και το υστερόγραφο σε νέο μου σχόλιο σε παλιότερό σου post.
Δημοσίευση σχολίου